Freinettechnieken

Het Kringgesprek of De Praatronde

Iedere ochtend houden we een praatronde en er wordt ook vaak mee afgesloten. 
De kinderen hebben de gelegenheid om alles wat ze vinden, zien, ervaren, horen, krijgen en produceren in de kring te brengen. 
Teksten worden voorgelezen, meegebrachte spullen getoond, de kinderen praten over allerlei onderwerpen. 
Er valt regelmatig met elkaar iets te vieren of te delen. Het gaat om het samen doen, samen beleven, om plannen en afspraken te maken, verantwoordelijkheid nemen voor het werk en zelf zorgen voor een goede werksfeer. 

De Klassenraad

De agenda van de klassenraad bestaat uit opmerkingen die de kinderen doorheen de week noteren. 
Kinderen schrijven felicitaties, vragen, ideeën en problemen neer en bespreken deze met hun klasgenoten. 
Over voorstellen neemt de groep gezamenlijk een beslissing. 

Weekplannen

Bij de grote hoeveelheid aan activiteiten waaruit kinderen zelf kunnen kiezen is het voor veel kinderen nuttig om een dag- of weekplan in te vullen. Dagelijks leggen leerlingen zichzelf inspanningen op die niets te maken hebben met gemak. Als kinderen hun werk uitdagend en zinvol vinden, zullen ze niet gauw naar de wc lopen. 

Vrije Tekst

De naam zegt het al: leerlingen bepalen zélf waarover ze schrijven, wanneer ze schrijven en in welke vorm ze dat doen. Teksten gaan vaak over eigen ervaringen, gedachten en gevoelens en zijn gegrepen uit het leven van de kinderen. Tekstenschriften en tekstbestanden zijn levensboeken. Het accent bij de Freinetpedagogie ligt bij het schrijven steeds op de productieve kant van de taal. Kinderen leren zo helder en kernachtig mogelijk verwoorden wat ze willen zeggen (cognitief dan wel affectief). 

Tekstbesprekingen

De gekozen tekst staat op het bord, wordt met de beamer geprojecteerd of is vermenigvuldigd. In de bespreking wordt deze tekst vervolmaakt wat betreft helderheid, bedoeling van de schrijver, logische opbouw, zinsbouw, woordkeuze, spelling en vormgeving, zonder dat er iets van de frisheid verloren gaat. Veranderingen zijn geen fouten, maar leermomenten. Voorstellen worden tegen elkaar afgewogen. De inbreng van de klas bij veranderingen is groot, maar de schrijver houdt een belangrijke stem. 

Het Levend Lezen

Leerkrachten in de kleutergroep brengen kinderen heel bewust in aanraking met veel vormen van geschreven taal. Vervolgens zijn de tekeningen, de teksten en de taal van de kinderen zelf het vertrekpunt voor het leren lezen. De koppeling van inhoud en techniek is van het begin af aan belangrijk en al het lezen vindt plaats in een voor de leerlingen zinvol verband. 

Het Levend Rekenen

Aan veel activiteiten in de kring en ontdekkingen die kinderen doen, zitten reken- en wiskundeaspecten. Als de leerkracht deze tot een gezamenlijke rekenactiviteit maakt, onderzoeken kinderen de wiskundige kant van hun leef- en belevingswereld. Er wordt veel belang gehecht aan de echtheid van rekenen. Er wordt geteld en vergeleken, gemeten en geschat. Van de maat van schoenen tot de waarde van verschillende knikkers, de grootte van het veldje naast de school,... 

Het vrije creatieve werk 

Creativiteit ontwikkelen kinderen net als praten en lopen door het veel te doen onder begeleiding van de leerkracht. Uitgaande van interesse en mogelijkheden kunnen leerlingen uiting geven aan hun gedachten en gevoelens door middel van tekenen, illustreren, schilderen, handvaardigheid, textiele werkvormen, schrijven, taalexpressie en toneel, film, video en fotografie, pantomime, muziek, dans,... 

Kunst is een andere vorm van communiceren. Leerkrachten brengen kinderen regelmatig met cultuur in aanraking. 

De Klaskrant

Door de komst van de pc is een idee uit de jaren dertig door Freinetgroepen in een paar jaar omgevormd tot een eenvoudig, veelzijdig en krachtig hulpmiddel, dat in vrijwel iedere basisschool te gebruiken is. Een eigen krant van de groep geeft een actueel beeld van wat de kinderen in de klas en hun vrije tijd beleven. In veel groepen is het een A4-velletje, aan twee kanten geprint, niet meer en niet minder. 

Illustraties drukken

Een illustratie kan iets aan een tekst toevoegen wat er nog niet in zit, inhoud en vormgeving ondersteunen elkaar. Je wilt bovendien dat je tekst gelezen wordt en bladspiegel en aantrekkelijke illustratie zijn essentiële middelen om lezers uit te nodigen en in te palmen. 

De wereldverkenning

De kinderen hebben de gelegenheid om alles wat ze zien, horen, vinden en krijgen in de kring in te brengen. Kleine gebeurtenissen, spel en werk van kinderen en volwassenen, het gezinsleven, de natuur in de seizoenen, de winkels en bedrijven in het dorp of de wijk,... Het zijn aanknopingspunten voor het verkennen van de wereld. Door er over te vertellen, door er over te schrijven, er met elkaar over te praten en te vergelijken, denken kinderen na over hun eigen wereld. 

Correspondentie

Een Freinetgroep wisselt met een vaste regelmaat meestal goed gevulde enveloppen uit met een (Freinet)groep in een andere omgeving. De inhoud kan bestaan uit: teksten, klaskranten, werkstukken/studies, cd's en dvd's, digitale films en foto's, brieven, creatief werk,... 

Leerlingen laten werk zien aan leeftijdsgenoten en delen ervaringen en ontdekkingen. Daarnaast gaan er heel wat mails tussen de kinderen op en neer. Het is een van de technieken uit het Freinetonderwijs, die door de komst van de pc de laatste tijd weer steeds duidelijker terug in beeld is. 

Het dagboek

Een dagboek is vaak een grote map, waarin elke dag (belangrijke) gebeurtenissen uit de groep worden weergegeven door middel van teksten, tekeneningen, foto's,... Het is het boek over het doen en laten van de groep, het geheugen van de klas, dagelijks door de kinderen en leerkracht verrijkt. Kinderen leren ervaringen verwoorden. Hun leven en belevenissen doen er toe, blijven bewaard en kunnen opnieuw gelezen en beleefd worden. 

bron: Vereniging voor Freinetpedagogie
www.freinet.nl